بورس

دانلود پروژه و مقاله

مقاله مجموعه قوانين بورس اوراق بهادار

مقاله مجموعه قوانين بورس اوراق بهادار

مقاله مجموعه قوانين بورس اوراق بهادار

قانون تأسيس بورس اوراق بهادار

مادة 1: تعاريف زير، ازلحاظ اين قانون معتبر است.

1) بورس اوراق بهادار، بازار خاصي است كه در آن داد وستد اوراق بهادار، توسط كارگزاران بورس، طبق اين قانون انجام مي گيرد.

2) اوراق بهادار، عبارت است از سهام شركتهاي سهامي، واريزنامه هاي صادراتي و اوراق مشاركت و اوراق قرضه صادر شده از طرف شركتها و شهرداريها و مؤسسات و ابسته به دولت و خزانه داري كل، كه قابل معامله و نقل و انتقال باشد.

3) كارگزاران بورس، اشخاصي هستند كه شغل آنها دادوستد اوراق بهادار است و معاملات در بورس منحصراً توسط اين اشخاص انجام مي گيرد.

4) فهرست نرخها، سندي رسمي است كه  به منظور مشخص كردن اوراق معامله شده و تعداد آنها و قيمتهايي كه دادو ستد اين اوراق به آن قيمتها انجام يافته است، تنظيم و اعلان مي شود.

مادة 2: اركان بورس، عبارت است از : شوراي بورس، هيأت پذيرش اوراق بهادار، سازمان كارگزاران بورس، هيأت داوري بورس.

مادة 3: شوراي بورس، از اعضاي زير تشكيل مي شود:

1)دادستان كل كشور يا معاون او

2) رئيس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران يا قائم مقام او

3) معاون وزارت اقتصاد

4) خزانه دار كل

5) رئيس كانون بانكها يا نماينده او

6) رئيس اتاق صنايع و معادن ايران يا نمايندة او

7) رئيس اتاق بازرگاني تهران يا نمايندة او

8) رئيس هيأت مديرة بورس

9) سه نفر شخصيت مالي و اقتصادي، به پيشنهاد وزراي دارايي و اقتصاد و تصويب هيأت وزيران، براي مدت سه سال، با امكان تجديد انتخاب آنان.  

10) رياست شوراي مزبور به عهدة رئيس كل بانك مركزي ايران و در غياب او، به عهدة قائم مقام بانك مركزي خواهد بود.

مادة 4: وظايف شوراي بورس، به قرار زير است:

1) تصويب آيين نامه ها و مقررات لازم براي اجراي اين قانون

2)نظارت در اجراي اين قانون و آيين نامه هاي مربوط و اعزام نمايندة ناظر در هيأت مديره و هيأت پذيرش

3)تعيين يك نمايندة اصلي و يك نمايندة علي البدل براي عضويت در هيأت داوري

4) تجديد نظر نسبت به تصميمهاي هيأت مديره، طبق مادة 10 و نسبت به تصميمات پذيرش اوراق بهادار، طبق مادة 7 اين قانون

تبصرة 1- نمايندگان شوراي بورس، كه براي چهار سال انتخاب مي شوند، براي اجراي قوانين و مقررات نظارت مي كنند و مي توانند در جلسات هيأت مديرة بورس و در جلسات هيأت پذيرش اوراق بهادار حضور يابند و نظر مشورتي خود را اظهار كنند و نيز مي توانند نسبت به تصميمات متخذه درهيأتهاي مزبور اعتراض كنند و اعتراضات خود را به شوراي بورس تسليم نمايند.

تبصره 2- شوراي بورس، حداكثر ظرف يك ماه ازتاريخ اعتراض، به موضوع رسيدگي مي نمايد و در صورتي كه تصميمات متخذه از طرف هيأت مديره يا هيأت پذيرش را مخالف قوانين و مقررات تشخيص دهد، نسبت به لغو آنها اقدام خواهد كرد.

مادة 5: هيأت پذيرش اوراق بهادار، هيأتي است كه به منظور اخذ تصميم نسبت به رد يا قبول اوراق بهادار در بورس يا حذف آنها،تشكيل مي شود.

اين هيأت از اشخاص زير تشكيل مي گردد:

1)رئيس هيأت مديرة بورس يا قائم مقام او

2)قائم مقام رئيس كل بانك مركزي ايران

3)يك نفر كارشناس به نمايندگي كانون بانكها

4)يك نفر كارشناس به نمايندگي اتاق بازرگاني تهران

5)يك نفر كارشناس به نمايندگي اتاق صنايع و مهادن ايران

6)دو نفر حسابدار خبره به انتخاب شوراي بورس

عضويت اشخاص مذكور در بندهاي 3و4و5 مستلز تأييد شوراي بورس مي باشد. رياست هيأت پذيرش، با قائم مقام رئيس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران خواهد بود.

تبصره- مدت مأموريت اعضاي هيأت پذيرش به استثناي اشخاص مذكور در بندهاي 1و2 اين مادة، سه سال است. ولي درپايان سال اول، دو نفر از اعضاي مذكور در بندهاي 3و4و5و6 به قيد رعه، و در پايان سال دوم، سه نفر ديگر از عضويت هيأت خارج مي شوند و جانشين آنان تعيين مي گردد.

تجديد مأموريت اعضاي هيأت پذيرش بلامانع است، ليكن هيچ يك از اعضاي هيأت پذيرش به استثناي اشخاص مذكور در بندهاي (1و2) نمي تواند بيش از دو دورة متوالي عضويت هيأت پذيرش را داشته باشد.

مادة 6: كلية درخواستهاي پذيرش اوراق بهادار توسط، هيأت مديره، براي رسيدگي و اتخاذ تصميم به هيأت پذيرش تسليم مي گردد و هيأت پذيرش مكلف است طبق مقررات آيين نامة مربوط، در كوتاهترين مدت به آنها رسيدگي و تصميم خود را دائر به رد يا قبول، اعلام كند. نسبت به حذف اوراق بهادار از فهرست نرخها نيز به طريق فوق عمل خواهد شد.

مادة 7: تصميمات هيأت پذيرش تا 10 روز از تاريخ اعلام به هيأت مديرة بورس، طبق آيين نامه، قابل تجديد نظر در شوراي بورس خواهد بود.

اشخاص ذيل مي توانند نسبت به تصميم هيأت پذيرش اعتراض و تقاضاي تجديد نظر نمايند:

1)ناظر شوراي بورس

2)نمايندة هيأت مديرة بورس

3) اشخاصي كه تقاضايشان رد شده و يا اوراق بهادار مربوط به آنان، از فهرست نرخها حذف گرديده است.

تصميمات هيأت پذيرش، در مورد حذف اوراق بهادار ازفهرست نرخها، بلافاصله اجراء مي شود و تقاضاي تجديد نظر، مانع اجراي آن نيست.

مادة 8: بورس به وسيله سازمان كارگزاران بورس اداره مي شود. سازمان مزبور، داراي شخصيت حقوقي خواهد بود.

مادة 9: سازمان كارگزاران بورس، به وسيلة هيأت مديره اي به نام هيأت مديرة بورس، اداره مي شود كه عدة اعضاي آن در آيين نامة اجرايي معين خواهد شد.

اعضاي مزبور در موقع تأسيس بورس، از ميان كارگزاران مندرج در مادة 32 اين قانون، و پس از آن از ميان كارگزاراني كه حداقل مدت سه سال، بلا انقطاع، به كارگزاري اشتغال داشته اند، انتخاب خواهند شد.

مادة 10: هيأت مديرة بورس، وظايف زير را به عهده دارد:

1)ادارة امور بورس

2)نمايندگي سازمان كارگزاران بورس در كلية مراجع

3)رسيدگي به درخواست متقاضيان كارگزاري و صدور اجازه و اعلام تمام كارگزاران شاغل

4)تنظيم و اعلان فهرست نرخهاي اوراق بهادار، بلافاصله پس از هر جلسه

5)نظارت بر حسن انجام تعهدات كارگزاران بورس نسبت به يكديگر و اشخاص ثالث

6)رفع اختلافهاي حرفه اي كارگزاران در بورس و رسيدگي و اتخاذ تصميم نسبت به تخلفات آنان از مقررات بورس

7) تأمين انتظامات بورس و اخذ تصميمهاي انضباطي نسبت به كارگزاران و كاركنان بورس و ساير كساني كه در بورس رفت و آمد مي كنند، طبق آيين نامة مربوط.

تبصره- كارگزاران بورس و مأموران آنان كه به تنبيهات تعليق يا اخراج محكوم شده باشند و متقاضيان كارگزاري و اشخاصي كه تقاضاي رفت و آمد آنان به بورس به هر عنوان رد شده باشد، مي توانند از شوراي بورس تقاضاي تجديد نظر نمايند.

مادة 11: كارگزاران بورس، به دو دسته تقسيم مي شوند:

دسته اول - اشخاص حقيقي كه طبق مقررات اين قانون، به كارگزاري بورس پذيرفته مي شوند.

دسته دوم- موسسات مالي و اعتباري ايرانياني كه صلاحيتشان مورد تأييد بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران قرار گرفته باشد.

اين مؤسسات وظايفي را كه از حيث كارگزاري به عهده خواهند داشت به وسيلة نمايندگان خود انجام مي دهند.

مادة 12: كارگزاران دسته اول و همچنين نمايندگان كارگزاران دسته دوم بايد داراي شرايط زير باشند:

1) تابعيت ايران

2) نداشتن پيشينة محكوميت كيفري مؤثر

3) داشتن حسن شهرت

4) داشتن لااقل بيست وپنج سال سن

5) داشتن لااقل مدت سه سال سابقة كارآموزي نزديك يا چند كارگزار

6) گذراندن امتحان نظري و حرفه اي، بر طبق آيين نامه

7) اجازة هيأت مديرة بورس

نسبت به كارگزاران دسته دوم( مؤسسات مالي و اعتباري) فقط رعايت بندهاي 1و7 اين مادة لازم است، ولي نمايندگان آنها بايد داراي تمام شرايط ياد شده  باشند.

مادة 13: كارگزارات بايد براي جبران خسارتي كه ممكن است از عمليات آنان متوجه طرفين معامله شود، به يكي از طرق ذيل، تضمين كافي نزد بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران بسپارند:

الف) سپردة نقدي يا ضمانت بانكي بدون قيد و شرط

ب) وثيقة غير منقول يا سهامي كه مورد قبول شوراي بورس باشد.

ميزان تضميني كه بايد سپرده شود، بر حسب ضرورت، هر چند مدت يك بار، توسط شوراي بورس تعيين خواهد شد.

مادة 14: هيچ كارگزاري نمي تواند به شغل كارگزاري بورس اشتغال ورزد مگر آنكه نامش در لوحه كارگزاران بورس درج شده باشد.

مادة 15: كارگزاران دسته اول نمي توانند به طور مستقيم يا غير مستقيم شغل ديگري غير از كارگزاري بورس داشته باشد.

مادة 16: كارگزاران نمي توانند عمليات زير را به نام خود يا اشخاص ديگر انجام دهند:

1) انتشار اوراق بهادار

2) قبول سپرده، مگر آنچه مربوط به اجراي حرفة ايشان باشد.

3) تنزيل اوراق تجاري از قبيل سفته و برات

كارگزاران دسته دوم، فقط در حدود مقررات قانون بانكي و پولي كشور و ساير قوانين مربوط، مي توانند به عمليات مزبور اشتغال ورزند.

مادة 17: هيأت داوري بورس، كه به طور دايم تشكيل مي گردد، به اختلافات بين كارگزاران با يكديگر و به اختلافات بين فروشندگان يا خريداران يا كارگزاران كه از معاملات در بورس ناشي گردد، رسيدگي مي كند.

اين هيأت، از يك نفر نمايندة وزارات دادگستري، كه از بين رؤساي شعب و يا مستشاران ديوان عالي كشور انتخاب خواهد شد و يك نفر نمايندة شوراي بورس و يك نفر نمايندة مشترك اتاق صنايع و معادن ايران و اتاق بازرگاني تهران، تشكيل مي شود.

وزير دادگستري از بين قضات ديوان عالي كشور و شوراي بورس، طبق بند 3 مادة 4 و اتاقهاي مذكور مشتركاً هر يك، علاوه بر نمايندة اصلي خود، يك نفر را نيز به عنوان عضو علي البدل تعيين و معرفي مي نمايند. عضو علي البدل در صورت غيبت عضو اصلي مربوط، در هيأت داوري بورس شركت خواهد كرد.

رياست هيأت داوري بورس، به عهده نمايندة وزارت دادگستري است.

مادة 18: در هيأت داوري بورس، رسيدگي به اختلافات، تابع تشريفات مقرر در آيين نامه مربوط خواهد بود. هر يك از طرفين اختلاف مي توانند موضوع درخواست خود را به اطلاع هيأت داوري رسانده و تقاضاي صدور رأي نمايند.

هيأت داوري بورس بايد في المجلس به موضوع اختلاف رسيدگي و رأي خود را اعلام نمايد.

در صورتي كه رسيدگي و اعلام رأي در همان جلسه ممكن نباشد، هيأت داوري بايد حداكثر ظرف سه روز، رأي خود را صادر و اعلام كند. رأي اني هيأت لازم الاجراست و ادارة ثبت اسناد مكلف است كه طبق مقررات راجع به اجراي اسناد رسمي، آن را اجرا كند.

مادة 19: در بورس، فقط اوراق بهادار مورد معامله قرار مي گيرد كه از طرف مؤسسات ايراني صادر گرديده و مورد قبول هيأت پذيرش واقع شده باشد براي پذيرش اسناد خزانه و اوراق قرضة صادر شده از طرف دولت و درج آنها در فهرست نرخها، تقاضاي وزير دارايي كافي است.

پايان نامه بورس و اوراق بهادار

پايان نامه بورس و اوراق بهادار

پايان نامه بورس و اوراق بهادار

فصل اول

مقدمه 1

تاريخچه 2

هدف بورس اوراق بهادار 3

فصل دوم

آشنايي با سازمان بورس اوراق بهادار و مفاهيم اوليه 6

اركان بورس اوراق بهادار 6

نحوه تصميم گيري در بورس 8

تا لار اصلي و فرعي در بورس 9

انواع تابلوها دربورس 10

قيمت ها در تالار اصلي و فرعي 10

سقف قيمت ها و كف قيمتها 10

بسته شدن نماد شركت ها در تابلو بورس 11

انواع ارزشها 11

انواع سهام 11

ريسك و انواع آن 12

نحوه محاسبه ريسك 13

قيمت سهام 14

صرف سهام و كسر سهام 15

روش سرمايه گذاري دربورس 15

شاخص و انواع آن 15

پزيره نويسي سهام 16

افزايش سرمايه شركت و روش هاي آن 16

روش هاي افزايش سرمايه 17

حق تقدم 17

فصل سوم

فرآيند سرمايه گذاري در بورس اوراق بهادار 20

فرآيند دريافت و اجراي سفارش 21

سفارش هاي خريد و فروش 21

تعيين كد معاملاتي براي مشتريان 22

نماد شركت ها در بورس 25

تسويه حساب با مشتريان 26

دامنه مجاز تغيير قيمت ها و نحوه محاسبه حجم مبنا و قيمت پاياني روز 27

حجم مبنا 27

فصل چهارم
استراتژي هاي معاملات در بازار سرمايه 29

روش نموداري (تحليل تفكيكي) 29

روش mpt 33

موج سواران و سفته بازان 34

محكومان به موفقيت 35

تحليل بنيادي (روش فائد امتنال) 35

مراحل تحليل بنيادي 35

عوامل موثر در محاسبه رتبه نقد شوندگي 38

بررسي نسبت هاي مالي 40

نسبت هاي نقدينگي 40

نسبت هاي كارآيي 41

نسبت هاي سود آوري 42

نسبت هاي سرمايه گذازي و اهرمي 43

درآمد متعلق به هر سهم 44

نسبت رشد سود هر سهم 47

جمع بندي نكات كليدي 49

فهرست منابع 51

مقدمه

بازار مالي از 2بخش تشكيل شده است : بازار پول وبازار سرمايه دربازارپول اسناد خزانه، اوراق مشاركت وسپرده عرضه مي شود  واوراق بهاداري كه سررسيد آن كمتر از يك سال است معامله مي شود .

بازار سرمايه اوراق بهاداري كه سررسيد آن بيشتر از يكسال است معامله مي شود و از جمله اين اوراق، سهام شركتهاي سهامي عام مي باشد . از لحاظ مكاني بازار پول در بانكها و بازار سرمايه در بورس اوراق بهادار نماد پيدا مي كند.

حيطه فعاليت بورس اوراق بها دار با معاملات مربوط به انواع اوراق بهادارهمانند سهام عادي ،سهام ممتاز ،اوراق قرضه و اوراق مشاركت مرتبط مي باشد . بورس اوراق بها دار مكانيزمي را فراهم ميكندتاازطريق آن سرمايه هاي اندك جامعه به سرمايه گذاريهاي كلان اقتصادي تبديل شود . اين ابزار كارامد در كشورهاي پيشرفته داراي قدمت طولاني ودركشورايران داراي پيشينه كوتاه مدت است .

با توجه به اينكه بازار بورس اوراق بهادار ركن اصلي بازار سرمايه وبازارمالي است توسعه متناسب دو بخش اصلي اقتصاد از اهميت وجايگاه ويژه اي برخودار است ودر صورت هرگونه اخلال در رشد وتوسعه بخش هاي مذكور ويا عدم توسعه متناسب آنها ،رشد وتوسعه اقتصادي دچار مشكل خواهد شد كشورهاي توسعه يافته همواره داراي بخش مالي قدرتمندي شامل بازار مالي وبازار سرمايه مي باشند .

عدم توسعه مناسب بازار سرمايه به عنوان زير مجموعه مهمي از بخش مالي علاوه بر ايجاد فشار مضاعف بر سيستم پولي كشور ،باعث شده واحد هاي توليدي و خدماتي از مزاياي يك بازار سرمايه فعال و پويا محروم گردند .

تاريخچه :

در ايران شروع فعاليت رسمي بورس به سال 1346بر مي گرددولي آغاز فعاليت رسمي آن ازسال 1368كه همراه بااولين برنامه توسعه اقتصادي واجتماعي است شروع مي شود

هدف بورس اوراق بهادار :

مهمترين هدف بازار سرمايه اين است كه با اجراي فرايند سالم سازي و شفافيت پس اندازكنندگاني كه دارنده منابع مالي مي باشند و هدف كسب سود و بازده معقول دارند را به اشخاص حقوقي و واحدهاي اقتصادي كه براي توسعه فعاليتهاي خود نياز به منابع مالي دارند پيوند دهد . اثر بورس اوراق بها دار در هر اقتصادي غير قابل انكار است ومشاركت كنندگان در اين بازار اعم از سرمايه گذاران و صادر كنندگان اوراق بها دار از مزيت هاي آن بهره مند مي گردند .

از ديدگاه اقتصادي ، نقش بورس اوراق بهادار از چهار بعد قابل تامل است :

1- "جمع آوري سرمايه هاي جزيي و پراكنده ويك كاسه كردن آنها درجهت تجهيزمنابع مالي شركتها "

انتشار سهام وفروش اوراق مشاركت يكي از مطمئن ترين راههاي جمع آوري وجوه لازم براي سرمايه گذاري است . واحدهاي توليدي وتجاري به عوض استقراض ازنظام بانكي مي توانند تحت ضوابطي از طريق انتشار سهام يا فروش اوراق مشاركت در بورس نيازهاي مالي خود را تامين كنند .

2- توزيع عادلانه درآمد وايجاد احساس مشاركت"

با تقسيم مالكيت هاي بزرگ از طريق فروش سهام آنها در بورس اوراق بهادار ازديد اقتصاد كلان به هدفهاي توزيع عادلانه تر درآمد ونيز احساس مشاركت در عموم افراد جامعه در فعاليتهاي توليدي و تجاري كمك زيادي مي كند و توزيع مالكيت بين عموم افراد جامعه از دو قطبي شدن جامعه و ناآرامي هاي اجتماعي جلوگيري مي كند.

3- ايجاد يك بازار رقابتي كامل"

در بازاررقابتي كامل تعداد زيادي خريدار و فروشنده به نحوي عادلانه تحت مكانيزم بازار يعني عرضه و تقاضا به فعاليت مي پردازند و هركس مي تواند آزادانه اوراق بها دار را خريداري ويا به فروش برساند .

4-"تخصيص مطلوب منابع " بورس اوراق بها دار  با تعيين بهاي رقابتي سهام به عنوان ابزار انتظامي اقتصاد ،مديران غير كارا و ضعيف را تنبيه و مديران مبتكر و قدرتمند را تشويق مي كند .

مزاياي بورس اوراق بهادارازسه ديدگاه اقتصادكلان ،شركتهاي سرمايه پذير ،سرمايه گذاران

1-" مزاياي بورس اوراق بهادار ازديدگاه اقتصادكلان "

-جمع آوري سرمايه هاي جزيي وپراكنده وانباشت آن براي تجهيز منابع مالي شركتها

- بكارگيري پس اندازهاي راكد درامر توليد وتامين مالي دولت وموسسات

- كنترل حجم پول ،نقدينگي وتورم از طريق انتشار سهام واوراق قرضه

- بورس به مثابه بازار رقابت كامل

- رشد توليد ناخالص ملي ،افزايش اشتغال وكمك به حفظ تعادل اقتصادي كشور

-فراهم نمودن توزيع عادلانه ثروت ازطريق گسترش مالكيت عمومي وايجاد احساس مشاركت عمومي

- افزايش درجه نقدينگي ثروت افراد

2-"مزاياي بورس اوراق بهادار از ديدگاه واحدهاي اقتصادي (شركتهاي سرمايه پذير)

-سهولت در تامين مالي از طريق انتشار سهام وساير اوراق بهادار

- افزايش اعتبار داخلي و خارجي و تامين مالي با به وثيقه گذاردن سهام شركت در بازارهاي مالي داخلي و خارجي

- تعيين ارزش بازار براساس قانون عرضه وتقاضا

- سهولت در تغيير تركيب سهامداري وانتقال مالكيت

- بوجود آمدن ديدگاهي مطلوب درسرمايه گذاران با كاهش ريسك

واحدهاي اقتصادي وامكان تامين مالي با هزينه كمتر

- برخورداري از مزاياي خاص واعتباري مانند افزايش سقف تسهيلات بانكي وانتشار اوراق قرضه وبرخورداري از معافيت هاي مالياتي

- تبيين چشم انداز فعاليت شركت در آينده وارزيابي عملكرد شركت

- ارتقاء سطح اعتماد عمومي و استفاده از مشاركت عمومي در توسعه شركت

3-" مزاياي بورس اوراق بها داراز ديدگاه سرمايه گذاران "

- خريد سهام و اوراق بهادار براي كسب بازده مناسب وپوشش در مقابل تورم

-اطمينان از گزينه سرمايه گذاري به دليل شفافيت اطلاعات

- قابليت نقدينگي اوراق بهادار وسهولت نقل وانتقال سهام واستفاده از معافيت هاي مالياتي

-مشاركت درفرايند تصميم گيري براي اداره شركتها

-ايجاد يك بازار دائمي ومستمر كه امكان سرمايه گذاري بلند مدت وكوتاه مدت رافراهم مينمايد .

شرايط پذيرش شركتها دربورس :

  • تعداد سهامداران بايد بالاتر از 500نفر باشد .
  • نبايد 10درصدسهامداران مالك بيشتر از 80درصد سهام شركت باشند .
  • حقوق صاحبان سهام بيشتر از 30درصدباشد .
  • دولت مالك كمتر از 49درصد سهام شركت باشد .

اركان بورس اوراق بهادار :

1- شوراي بورس :

شوراي بورس عالي ترين مرجع تصميم گيري دربورس است واعضا آن شامل : دادستان كل كشوري ،رئيس بانك مركزي ،خزانه داري كل ،معاون وزير اقتصاد ،نماينده اتاق بازرگاني وسه شخصيت اقتصادي است كه براي مدت 4سال انتخاب مي شوند .

وظايف آنها : نظارت به اجراي قانون ،تصويب آيين نامه ها وقوانين

2- هيئت پذيرش اوراق بهادار :

اين هيئت وظيفه پذيرش يا رد شركتهادربورس  را دارد واعضاء آن شامل :رئيس هيوت مديره بورس ،جانشين رئيس كل بانك مركزي ، 2حسابدار مجرب وكارشناس اتاق بازرگاني است .

3- سازمان كارگزاران بورس :

اعضاءاين سازمان كارگزاران بورس هستندكه وظيفه آنها ايجاد شرايط وامكانات خريد يافروش اوراق بهادار است . اعلام قيمت هاي اوراق بهادار ،گردآوري اطلاعات براي مشتريان ونظارت برروابط بين مشتريان وكارگزاران از جمله وظايف آنها است .

4- هيئت مديره بورس :

از جمله وظايف آن صدور پروانه كارگزاريها ،اداره كارهاي بورس ،نظارت بر كارگزاران وكارمندان و اخذ تصميمات قانوني درموردكارگذاريهااست . اين هيئت هر ماه يكبارجلسه دارد .

5- هيئت داوري بورس :

اعضاءآن تشكيل شده اند از :نماينده وزارت دادگستري به عنوان رئيس ،نماينده شوراي بورس ،نماينده اتاق بازرگاني . از جمله وظايف اين هيئت رفع اختلاف بين كارگزاران بامشتري است .

6- روابط عمومي سازمان بورس :

نقطه ارتباط سازمان با مردم است و اطلاع رساني وانتشار كتب و مجلات و...ازجمله وظايف آنها است .

وظايف مجمع عمومي فوق العاده :

افزايش يا كاهش سرمايه ، تغيير دراصول كلي شركت و...

اين مجمع زماني تصميماتش معتبر است كه3/2 شركت كنندگان به آن راي بدهند و مشروط به اينكه نصف سهامداران حاضر باشند .

مجمع عمومي عادي :

اين مجمع شامل گرد همايي مديران وسهامداران است كه در آن مديران وضعيت شركت را گزارش مي كنند . و سهامداران در مورد سوددهي و موارد ديگر تصميم گيري مي كنند وزمان آن توسط شركتها در مطبوعات كثير الانتشار اعلام مي شود .

وظايف اين مجمع شامل : انتخاب مديران و بازرسان ،مشخص كردن مطبوعات كثير الانتشار ، تقسيم سود و...

تصميمات در اين مجمع از طريق راي گيري صورت مي پذيرد و سهامداران به نسبت تعدادسهامشان ،حق راي دارند وتصميمات زماني معتبر است كه نصف بعلاوه يك به آن تصميمات راي دهند .

طبق قانون شركتها مهلت دارند تا 8ماه پس از تاريخ مجمع سود سهامداران را پرداخت نمايند . و اين شود متعلق به سهامداراني است كه در تاريخ مجمع مالك سهام بوده باشند .

تالار اصلي و فرعي در بورس :

تالار اصلي ،تالاري است كه شركتهايي كه توانسته اند خودراباقوانين بورس وفق دهندبه آنجاراه پيدامي كنند.

تالار فرعي ،تالاري است كه شركتها ابتدادرآن پذيرفته مي شوند ودرآن تالار آزمايش مي شوند واگرتوانستند خودراباقوانين تطبيق دهنددرتالاراصلي پذيرفته مي شوند

انواع تابلوهادربورس :

درتالار تابلوي بزرگي به رنگ قرمز وجود دارد كه اطلاعات اين تابلو بدون تاخير است وهرچه در همان لحظه خريد يا فروش مي شود در تابلو ثبت ميكند وتغيير قيمت رانشان ميدهد .

درتالار بورس تابلوي ديگري وجود داردكه به اندازه تلويزيون است وبرروي ديوارهاي تالار نصب مي شود. اطلاعات اين تابلوها دقيق است اما نسبت به تابلوي قرمز تاخير دارد .

همچنين درگوشه و كنار تالار رايانه هايي وجود دارد كه اطلاعات شركتها بصورت دقيق در آنها وجود داردو جهت ارزيابي شركتها از آنها استفاده مي شود . ضمنا در تالار بورس تابلوهايي وجود دارد كه اطلاعات مربوط به 50شركت فعالتر در آن وجوددارد. اين شركتها از نظر درجه نقدينگي و حجم معاملات نسبت به ساير شركتها وضعيت بهتري دارند در فصل هاي بعد توضيحات آن خواهد آمد .

يكي ديگر از تابلوهاي بورس ،تابلوي عرضه وتقاضا است كه كساني كه قصد فعاليت در بورس را دارند بايد به اين تابلو خيلي توجه كنند زيرا كه رشد يا كاهش قيمت با عرضه وتقاضاي سهام رابطه مستقيم دارد .

قيمتها درتالاراصلي وفرعي :

طبق قانون قيمت پايه هرسهم درتالاراصلي نبايد كمتراز100تومان باشد امادرتالارفرعي مي تواند كمتراز100تومان باشد .

انواع سهام :

1-سهام عادي :

كه از تقسيم حقوق صاحبان سهام بر قيمت هر سهم به ميزان 100تومان است و سهامداران به نسبت سهام خود مالك شركت مي شوند . شركتها الزامي به پرداخت مبالغ سهام عادي ندارند اما سهامداران مي توانند هرزماني كه بخواهند آن را بفروشند حال اگر شرايط بازار وشركت مناسب باشد با قيمت بالا واگر شرايط بازار خوب نباشد باقيمت كمتر .

2- سهام ممتاز :

كه اين نوع سهام داراي سود معيني است كه هر ساله شركت پرداخت مي كندمثلابه ميزان 10%قيمت اسمي سهام و اين نوع سهام را به عنوان جايزه و تشويق به افراد خاصي مي دهند كه البته اين نوع سهام در ايران وجود ندارد .

3-اوراق مشاركت يا اوراق قرضه :

اوراقي كه صادر كننده آن متعهد مي شود اصل پول و سودرادرتاريخ معين پرداخت كند .

فرق سهام عادي با اوراق مشاركت : سهام عادي سند مالكيت شركت است وصاحبان سهام در سودوزيان شركت سهيم هستند ودرتصميم گيريها درمجمع حق راي دارند اما اوراق مشاركت داراي سودمعين است و مالكان آن حق دخالت درتصميمات شركت را ندارند .